Zo werkt RVO met Beeldmateriaal: perceelregistratie voor agrarische subsidies

Een van de taken van RVO is het toekennen van Europese subsidies aan Nederlandse agrariërs. Dit gebeurt onder andere op basis van perceeloppervlaktes. Kevin van Dijk, Adviseur GEO bij het team informatiemanagement van RVO: ‘Wij leggen de topografische begrenzingen van percelen vast. Hiervoor werken zo’n 70 collega’s dagelijks met de luchtfoto’s van Beeldmateriaal.’

Kevin werkt sinds 2013 bij RVO. Ook hij begon op die grote afdeling perceelregistratie. Zo leerde hij veel over het karteren. Sinds vier jaar is hij werkzaam als Adviseur GEO. Vanuit deze rol zit hij ook in de stuurgroep van Beeldmateriaal.

Kun je iets vertellen over de subsidies die RVO toekent?

Agrariërs in Nederland kunnen subsidie aanvragen uit het Europese Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). In 2023 is het beleid vernieuwd en zijn landschapselementen zoals houtwallen ook subsidiabel geworden. Daarnaast kunnen er allerlei eco-premies worden aangevraagd. Voor Nederland is jaarlijks zo’n 800 miljoen beschikbaar. Om de subsidies rechtmatig te kunnen toekennen, controleren wij onder andere de perceeloppervlaktes. De luchtfoto’s van Beeldmateriaal zijn hierbij onmisbaar.  

Hoe werken jullie met de luchtfoto’s van Beeldmateriaal?

Elk jaar gebruiken wij de nieuwe hoge en lage resolutie luchtfoto’s van Nederland. Deze gebruiken wij om ons perceelregister te actualiseren. Mutaties komen echter niet rechtstreeks in het perceelregister terecht. Dat gebeurt namelijk via de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT). De BGT is een digitale kaart waarin heel Nederland is vastgelegd en die wordt bijgehouden door verschillende bronhouders. Het Ministerie van LNV is voor de BGT bronhouder van het agrarische areaal in Nederland. Vanuit RVO doen we de bijhouding en actualisatie van de BGT voor het Ministerie. Andere bronhouders zijn bijvoorbeeld provincies en gemeenten. Omdat zij ook informatie kunnen toevoegen en aanpassen die invloed heeft op de perceeloppervlakten, actualiseren we ons perceelregister via de BGT.

Hoe betrekken jullie agrariërs bij dit proces?

Om het perceelregister up to date te houden, maken we gebruik van mutatieherkenning (AI), maar ook van informatie uit de agrarische sector. Agrariërs kunnen inloggen in de applicatie MijnPercelen. Hier leggen zij op basis van de luchtfoto hun bedrijfssituatie vast. Daarbij kunnen ze ook aangeven dat de voorgestelde geometrie vanuit de BGT niet klopt. Een sloot kan bijvoorbeeld gedempt zijn, of een schuur gesloopt. De informatie die zij invoeren, is voor ons weer input om de BGT te wijzigen, zodat deze wijziging automatisch ook in het perceelregister voortvloeit. Voorwaarde hierbij wel is dat de wijziging op de meest recente luchtfoto te zien is.

Hoe verloopt de samenwerking met het Waterschapshuis?

Het Waterschapshuis is de organisatie die namens alle afnemers van Beeldmateriaal voor de uitvoering van het programma zorgt. De samenwerking verloopt goed en als stuurgroep vanuit de opdrachtgevende partijen, worden we bij alles betrokken en proberen we gezamenlijk de goede keuzes te maken. Bijvoorbeeld in aanbestedingen voor vliegende partijen. Het Waterschapshuis leidt alles in goede banen en ze zijn er scherp op dat er gevlogen wordt zodra dit kan. 

Dit jaar is geen ‘goed vliegjaar’. Wat betekent dat voor jullie?

Een slecht vliegjaar betekent automatisch een luchtfoto met veel blad aan de bomen. De bijhouding van de BGT wordt hiermee gecompliceerder. Ik voel me er medeverantwoordelijk voor dat mijn collega’s de luchtfoto’s op tijd krijgen. Daarom kijk ik vaak op Flightradar of er gevlogen wordt voor ons programma, maar uiteindelijk heeft natuurlijk niemand invloed op het weer. Ook voor het Waterschapshuis is dit overmacht. Gelukkig zijn we een landelijke bronhouder en zijn er wel al delen van Nederland beschikbaar. Dan beginnen we met de bijhouding van delen die al wel beschikbaar zijn. En hopelijk volgt de rest dan snel.

Werk je zelf nog concreet met Beeldmateriaal?

Ja, zeker! Een interessant onderdeel van mijn werk is mutatieherkenning. We willen namelijk op basis van AI mutaties herkennen in luchtfoto’s. Dit werkt goed, want in meer dan 80 procent van de percelen geeft het algoritme aan dat het perceel geen mutatie bevat. Concreet betekent dit dat een medewerker dus niet meer naar dit perceel hoeft te kijken. We richten ons dus alleen op de percelen met mutaties. Dat maakt ons werk efficiënter.

Welke ontwikkelingen wens je nog voor de toekomst?

Ik hoop dat de hele 'BV Nederland' in de toekomst gaat werken met de luchtfoto’s van Beeldmateriaal. Op dit moment laten veel gemeenten zelf nog vluchten uitvoeren voor hun eigen gebied. De argumenten hiervoor zijn begrijpelijk, maar het is ook jammer. Voor de bijhouding van de BGT kan dit bijvoorbeeld zorgen voor onduidelijkheid en verwarring. Verder zouden we met slechts één inwinning ook het aantal vliegbewegingen in het luchtruim beperken. Met het oog op de toekomst heb ik zelf ook nog de wens om jaarlijks voor heel Nederland Beeldmateriaal gecombineerd met het AHN te vliegen. Dit biedt prachtige kansen voor onze bijhouding en de mutatieherkenning.

Wat moet er gebeuren om te komen tot één gezamenlijke luchtfoto die iedereen gebruikt?

Laten we ons hier in ieder geval met de stuurgroep Beeldmateriaal voor inzetten. We hebben al mooie stappen gemaakt door onze luchtfoto’s als open data beschikbaar te stellen op beeldmateriaal.nl. Voor één gezamenlijke luchtfoto zullen we echter ook met heel Nederland concessies moeten gaan doen op kwaliteitseisen en actualiteitseisen. Gezamenlijk, met wel in het achterhoofd als doel: De BasisVoorziening BeeldMateriaal (BVBM).